Tarih 29 Şubat 2014,
Yer Milas, CHP İlçe Başkanlığı…
CHP Muğla Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Dr. Osman Gürün, Milas konuşmasında çok tartışılacak ilginç bir benzetmeye imza attı.
Milas Belediye Başkan Adayı Muhammet Tokat’la birlikte düzenlediği toplantıda Osman Gürün konuşmasında “Tabiri caizse bundan böyle iki tane kocanız olacak. Birisi Muhammet, birisi de benim” demiş ve kentin siyasi tarihinin en büyük gafını yapmıştı.
Bu gaf üzerine Milas seçmeni homurdanmış,
CHP tabanında da iki koca meselesi sıkıntı yaratmıştı.
O süreçte biz, büyük şehir yasasının getirdiği yeni yönetim şeklini tariflerken koca tanımlaması üzerinden tarifleyen Gürün’ü eleştirmiş (!)
İki Kocalı Model başlıklı yazımızda;
Milaslı seçmenlerin “İki kocanız var tespitini seviyesiz bir benzetme ve siyasi şımarıklık ” olarak nitelendirdikleri iddiasını da köşeye taşımıştık. İki Kocalı Model yazımızda homurdanan Milaslıları; “CHP’nin atama Adayı Osman Gürün’le Milaslılar yeni tanışıyorlar. Biz Muğla Merkez sakinleri kendisini 15 yıldır tanıyoruz. Yönetim şeklini, siyasi anlayışını, mizah becerisini ve nüktedanlığını (!) yakından biliyoruz ve yakından maruz kalıyoruz. Bugün Milaslılara; ‘İki kocanız var’ tespitinde bulunan Başkan Gürün daha önce de Muğla için, ‘Kızlarını zengin kocaya vermiş, emekli baba’ tespitinde bulunmuştu. Yani bu ‘kocalık’ meselesi yeni değil. Milaslılar bilmiyor olabilirler. Kocalık meselesi, Gürün lügatine yerleşmiş bir tanımlamadır. Aslında; Halk edebiyatıdır” sözleriyle uyarmıştık…
***
Anlaşılan Gürün imzalı “siyasi gaf” Milas Belediye Başkan Adayı Muhammet Tokat’ın seçim propagandasını hiç yoktan (!) sekteye uğrattı. Gürün gafı Tokat’ın iki ayağını bir pabuca sokmuş olacak ki; BŞB Adayı Osman Gürün, iki koca gafını yaptığı Milas’ta, bu kez Muhammet Tokat’ın makamında kameralara bir açıklama daha yaptı.
Açıklama merkez basına dağıtılmadı (!)
En azından bize gelmedi…
Açıklamayı biz youtube’da tesadüfen gördük.
Sizlerle paylaşalım….
***
Tarih; 10 Şubat 2014,
Yer; Milas Belediye Başkanlık makamı…
Amacı maksadını aşan sözün sahibi olarak Başkan Gürün, dozunu kaçırdığı espiriyi toparlamaya çalışıyor.
Tabiri caizse Gürün, çark ediyor (!)
Elinde tuttuğu yazılı metni okumadan önce Başkan Gürün şunları söylüyor.
“Evet öncelikle hepinize hoş geldiniz, geldiğiniz içinde çok teşekkür ediyorum. Gerçekten kendi adıma üzücü bir durum. Çünkü söylenen kelimenin öncesi ve sonrası değerlendirildiğinde koca kelimesinin ne anlamda kullanıldığı çok rahatlıkla anlaşılabilir durum. Biz her zaman her yerde iki hizmetkarın olduğunu bir başkanının birde büyükşehir başkanının artık bundan sonra köy belde ve ilçe dahil olmak üzere iki hizmetkarının olduğunu bildiriyoruz. Evet arkadaşlar yazılı metni okuyorum özellikle. Çünkü sonradan öyle dedi, böyle denmedi olmasın diye size de bunu dağıtacağım”…
***
Bu girişin ardından Başkan Gürün açıklamasına yazılı metinden okuyarak şöyle devam ediyor.
“Geçtiğimiz hafta Milas’ta kullandığımız ‘koca’ kavramı üzerine gerek gazetelerde gerekse siyaset dünyasında birçok yorum yapıldı. Bize bu kavramı niçin kullandığımız hiç sorulmadı. Bu itibarla kamuoyuna konuyla ilgili açıklama yapma zorunluluğu doğdu. Bilindiği üzere Türkçe oldukça zengin bir dildir. Bu dilin zenginliği o dilde her yer alan kelimelerin farklı anlamlar kazanmasından kaynaklanmaktadır. Bu kelimelere kavram denir. Kavramlar zihin inşa eder, bir kavramın varlığı zihnin uzun yıllar sonucu denemeler ve sınamalar sonucu oluşur. Bu itibarla bir kelimenin birçok anlamı vardır. Önemli olan sizin bu anlamlardan kast ettiğinizdir.
Koca kelimesi de Türkçedir ve çok eski zamanlardan beri Türkçede kullanılmakta olan çok anlamlı kavramdır. Türk Dil Kurumuna ait güncel Türkçe sözlükte Koca terimi karşımıza hem isim hem de sıfat olarak çıkmaktadır. Güncel Türkçe sözlükte koca kelimesinin anlamı şöyle verilmektedir.
Koca bir birincisi isim, bir kadının evlenmiş olduğu erkek eş. Biz buradan aldık konuyu.
İkinci sıfat, büyük, geniş kocaman, iri, yaşlı, yüksek, büyük, ulu.
Tarihi kaynakları incelediğimizde Bu kavramın başka anlamlarda ve daha geniş perspektifte kullanılmış olduğunu da biliyoruz. Bu itibarla Türk yönetim, siyaset ve kültür anlayışında halkın önderliğine yöneticilerine bilgi ve görgü sahiplerine koca denmiştir.
Tarihi seyir içinde düşündüğümüzde koca teriminin önder, bilgili, yol gösteren, idareci, danışman, yaşı yüksek kişi anlamı taşıdığını görmekteyiz. Aksakallı koca veya yalnızca koca sözlüğü Türk halk kültüründe bilge, bilen, idare eden, yöneten kişi demektir. Koca tabiri tecrübe anlamını içerir.
Bizim Milas ilçemizde ifade ettiğimiz koca terimi eş anlamındaki koca değildir.
İdareci, yönetici, bilen, dost anlamındaki kocadır. İdarecilerde birbirinin yardımcısıdır.
Aynı yolun yoldaşları paydaşları birlikte hareket ederler. Birlikten güç doğar anlayışıyla hareket ederler.
İş birliği ve güç birliği içinde olurlar. Mevlana Yunus Emre’den bahsederken, kendisinin feyz aldığı, etkilendiği bir Türkmen kocası olduğunu söyler. Burada kullanılan tabir açıktır. Eş anlamına gelmemektedir.
Yani Türkmenlerin danışmanı, önderi, dostu Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda büyük rolü olan Akçakoca’da bunlardandır. Türklerin en büyük eserlerinden biri olan Dede Korkut kitabında yer alan hikâyelerden dördü halkın önderi olan kocaların yani yöneticilerin idare edenlerin adlarıyla var olurlar. Duhakocaoğlu Deli Dumrul, Kanlıkocaoğlu Kanturalı, Kazılıkkocaoğlu Yegerek, Uşunkocaoğlu Seyrek…
Bu hikâyelerden de anlaşılacağı üzere Türk Kültür Medeniyetinde Kocalar Meclisi yani idareciler yöneticiler meclisi vardır. Tarihte koca sıfatı taşıyan büyük kişiler vardır.
Osman Gazi’nin silah arkadaşı Gazi Akçakoca, Büyük Güreşçi Koca Yusuf, Halk önderi Koca Hamza bunlardandır. Bunlara koca terimi elbette eş anlamında değil, önder, öncü, büyük, güçlü anlamını taşımaktadır.
Dede Korkut hikâyesinde ise koca terimi idareci, yönetici, halk önderi anlamını taşımaktadır. Koca sıfatı hem yer adı, hem soyadı olarak günümüzde de yaşamaktadır. Kocaeli ilimizin adı iki kelimeden oluşan, birleşik bir isimdir. Bu kelime koca ve el kelimelerinden oluşmaktadır ki koca sözü burada bilgili, bilen idare eden kişiler anlamındadır. El ise halk anlamındadır. Akçakoca ilçesi Düzce iline bağlı bir ilçedir. Adını Osmanlı Devletinin kuruluşunda büyük rolü olan Akçakoca’dan almaktadır.
Akçakoca Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Gazi’nin silah arkadaşıdır.
Rumeli’de Kocacık diye bir yer adı vardır ve adını Koca Hamza’dan alır. İstanbul’daki semtin adı Koca Sinan’dır ve bu semtte adını Koca Sinan denilen ünlü kocadan ünlü halk önderinden alır. Günümüzde kullanılan koca kavramının bir anlamı eş olsa da kelimenin birçok anlamının gözden kaçtığı veya bunun siyasi polemiklere kurban edildiği anlaşılmaktadır.
Oysa Türk dilinin olanakları çoktur. Bizde dilimizin güzel Türkçemizin sunduğu bu imkânlardan faydalandık. ‘Tabiri caizse bundan böyle Milas’ın iki kocası var. Biri Muhammet Tokat biri benim’ derken söylediğim söz şudur arkadaşlar, bundan böyle Milas’ın iki bileni, iki danışmanı, iki büyüğü, iki dostu, iki idarecisi, iki yöneticisi var. Biri Muhammet Tokat, biride benim demek istedik. Benim Sayın Muhammet Tokat ile aynı partili olmaktan dolayı elbette dostluğum, yoldaşlığımız, işbirliğimiz olacaktır. Bu itibarla Milas için çalışacak Milas’a hizmet götürme noktasında Milas’ın iki dostu, iki bileni, iki yardımcısı olmaya devam edeceğiz. Bunun lütfen bu şekilde alınmasını rica ediyorum. Ve yapılmakta olan Muğla’da temiz siyasetin, bu seviyelerde değerlendirilmemesini özellikle rica ediyorum”…
***
Ne diyelim;
“Tekabbel fetvatü’l- KocaOsman el- beyü’l Menteşe”…
(Menteşe Beyi, KocaOsman Efendi’nin fetvası kabul ola)…