Başbakan Recep Tayyip Erdoğan,12 Haziran Genel Seçimleri öncesinde Muğla mitinginde ”Ulusal Planlama Projesi” adıyla duyurduğu kanun tasarısı kapsamında, nüfusu 750 binin üzerinde olan Muğla’ya büyükşehir müjdesini vermişti. Şimdi de Van’daki deprem yaralarının hızlı sarılması için hükümet büyükşehir yasasını hızlandırma kararı aldı. Buna göre Van, Manisa, Aydın, Balıkesir, Muğla, Tekirdağ, Kahramanmaraş, Denizli, Hatay, Şanlıurfa ve Trabzon Büyükşehir olacak. Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nda yapılacak değişikle il sınırları Büyükşehir belediyesi sınırları olarak kabul edilecek. Büyükşehir statüsü kentte heyecan yarattı. Kentin büyükşehir statüsüne kavuşmasıyla birlikte, kişi başına İller Bankası payı yükselecek. Ayrıca il’de oluşan vergilerin yüzde 5’i büyükşehir belediye bütçesine aktarılacak. Büyükşehir uygulaması ile yerel yönetimler mali yönden güçlenirken yetki ve yaptırımlar güçleri de artacak. Merkezi İdare’nin kanunla devrettiği görevleri ile büyükşehir belediyeleri büyük bir yaptırım gücüne sahip olacak. Bu noktada Büyükşehir statüsüne, bütün ilçeleri de içine alan bir koordinasyon merkezi olarak da bakmamız gerekiyor. Bu yerel yönetim modeline göre büyükşehir; ilin tamamını kapsayacak, koordinasyonu sağlayacak tek merkez. Muğla Büyükşehir olunca ne olacak? bir kez daha belirtelim. Gelirleri anlamında fark olacak. Muğla Belediye sınırları içinde yaşayan bir vatandaş hazinenin vergi gelirlerinden 1 lira pay alıyorsa Büyükşehir olduğunda da; o 1 lirayı almaya devam edecek. Bir kısmı ilçeye, gidecek bir kısmı ise büyükşehire gelecek. İlde toplanan vergi gelirlerinin de yüzde 5’ni Büyükşehir alacak.
Yani ilave gelecek olan işte bu ! Büyükşehir oluşan bütün gelirlerin yüzde 5’ni alacak. Ayrıca Belediyenin kendi içinde yapabildiği şeyler artacak. Yani Belediye normal il belediyesi iken Büyükşehir olduğunda hukuki anlamda çok daha büyük imkana sahip olacak ve muhtemel ihale kanunu da değişecek. Büyükşehir statüsü ile belde belediyeleri ilçe belediyelerine bağlanacak. Bu süreçte coğrafik konuma ve nüfusa dayalı olarak yeni ilçeler kurulabilecek. Bodrum’da Gümüşlük, Akyarlar, Yalıkavak, Gündoğan, “Turgutreis ilçesi” çatısı altında toplanabilecek. Muğla merkezdeki belediyenin adı “Menteşe Belediyesi” olarak değiştirilip ilçe belediyesi statüsüne girecek. Yaklaşık 18 bin nüfusu, 14 muhtarlığı ve bir belediye başkanlığı ile Yerkesik’te, ilçe statüsüne girebilmek için gayret gösterecek.
2014 seçimleri tüm bunların yaşanabileceği bir platform. Kentin siyasi tarihindeki en büyük ve en kapsamlı seçim. O nedenle bu makamda kimin oturacağını şimdiden kestirmek zor. 2014 seçimlerine büyükşehir statüsü ile gidecek Muğla’da hem siyasi partileri hem de seçmeni zor ama keyifli bir karar verme süreci bekliyor. Alışık olmadığımız türde bir seçim ve kampanya dönemi geçireceğiz. Büyükşehir kararının ardından siyasette bir hareketlenme başlayacak. Siyasi kulislerde Büyükşehir adaylığı konuşulanların ilk sırasında MHP’li Fethiye Belediye Başkanı Behçet Saatcı bulunuyor. Milas eski Belediye başkanı ve CHP eski Milletvekili Fevzi Topuz, Bodrum DYP’li Belediye Başkanı Mehmet Kocadon ve Muğla Belediye Başkanı Dr. Osman Gürün, adaylık konusunda adı geçen siyasetçiler. Bu isimlerin partilerinden aday gösterilmeleri mümkün. Ancak bize göre siyasi partilerin genel merkezleri büyükşehir adaylığı için dışarıdan atama ile teşkilatlarına popüler isimler önerecek. Zira bu seçim, genel merkezler için telafisi olmayan bir seçimdir. Normal bir seçim döneminde atamaya büyük tepki duyan teşkilatlar, 2014 yerel seçimlerinde atama adaya alkış tutabilirler. Faturası en ağır bedelle ödenecek siyasi tarihimizin en önemli seçiminde teşkilatlar ve partililer, genel merkeze bir defaya mahsus anlayış göstermek zorundalar. Kaybın büyüklük derecesi nedeniyle parti teşkilatlarının genel merkezlerine seçimi kazanma garantisi veremeyeceğini, bu riskin altına girmeyeceğini düşünenlerin sayısı oldukça fazla. 2014 yerel seçimleri, genel merkez endeksli, yerel söylemli ve ithal adayların seçimi olabilir.