Koalisyon arayışları ve hükümet kurma çalışmaları resmiyet kazanmasa, henüz hükümeti kurma görevi verilmese de olan bitenden ve yaşananlardan sonra hükümet kurulması konusunda umudu kesenler soruyor.
“Hükümet kurulmazsa, erken seçime gidilecek. Ancak milletvekileri yemin ederek göreve başladı. CHP genel merkezi ‘kazanılmış haktır’ diyerek erken seçime aynı liste ve sıralamayla gider mi?”
CHP’li okurlardan gelen ahret sorusu bu kadar değil.
Soru şöyle devam ediyor.
“Eğer aynı sıralama ve listeyle gitmezse yeni milletvekili adayları nasıl belirlenir?”
Buyur buradan yak.
Bize gelen bu türdeki soruları “Biz yereli yazıyoruz biliyorsunuz, bu sorular CHP genel merkezine sorulması gereken sorular” diyerek geçiştirdik.
Meraklı okur işin peşini bırakır mı?
Bırakmaz.
Aynı okur soruyu yerele çevirerek tekrar postaladı.
“Erken seçim olursa, CHP Muğla Milletvekilleri Akın Üstündağ, Ömer Süha Aldan ve Nurettin Demir aynı sıralama ile yeniden aday gösterilir mi? Gösterilmezlerse yeni milletvekili adayları sizce nasıl belirlenir?”
Pes, vallahi pes…
Anladık ki vatandaşın siyasetten umudu yok.
Ancak şimdiden aceleci davranmanın, kafamızı deli sorularla meşgul etmenin de anlamı yok.
Sürecin neler getireceğini bilmiyor olsak bile süreci beklemek zorundayız.
Meclis başkanını seçti, şimdi de başkanlık divanı seçilecek ve ardından meclis faaliyetlerine başlayacak. Yani yasama organı işlemeye başlayacak.
Hemen ardından cumhurbaşkanı hükümeti kurma görevini verecek.
Meclis Başkanlık Divanı kurulmasından itibaren 45 gün içinde hükümet kurulamazsa, Cumhurbaşkanı seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.
Burada bir parantez açalım.
Biliyorsunuz meclis; yasama,
Hükümet; yürütme organıdır.
Meclis, bu yasal hakkı ile hükümetin kurulmasını, koalisyonu ya da azınlık hükümetinin oluşmasını  beklemeden yasama faaliyetine başlayabilir.
Bu ne demek?
Bu şu demek:
CHP, MHP ve HDP koalisyon kurmasa, hiçbir oluşumun içinde yer almasa bile Meclis’teki çoğunluklarını kullanarak pekâlâ yasa çıkarabilir, değiştirebilir, yürürlükten kaldırabilir.
Burada önemli olan nokta; yasa ve anayasa farkıdır.
Yasa değişiklikleri için 276 sayısı yeterli, Anayasa değişiklikleri için 330 sayısı gereklidir.
Bu süreçte bir araya gelmeyen, gelmek istemeyen hatta ayak direten muhalefet partileri; üzerinde anlaştıkları bir yasayı isterlerse değiştirebilir.
Mesela seçim yasasını (!)
Siyasi partiler yasasını (!)
Mahalli idareler ve büyükşehir yasasını (!) değiştirebilir…
Yani CHP, MHP ve HDP anayasaya aykırı olmayan her türlü değişikliği yapabilir.
Burada önemli olan seçim barajının kaldırılması ya da indirilmesi ile ilgili değişikliğin bir yıl sonra yürürlüğe girecek olmasıdır.
İki yıllık geçici hükümet formülüne kafa yoran siyaset, böyle bir hamle ile bir yıl sonrasında seçime gidebilir.
Bu durumda Cumhurbaşkanı ne yapar?
Bu durumda Cumhurbaşkanı meclis tarafından kabul edilen yasaları yeniden görüşülmek üzere meclise geri gönderir. Meclis yasayı aynı şekilde kabul ederse, kanun resmi gazetede yayımlanır ve yürürlüğe girer.
Böylece Cumhurbaşkanlığı yasal sınırlar içine çekilebilir, saray da çok yıldızlı bir kongre merkezine dönüştürülebilir.
Ama önce Cumhurbaşkanının hükümeti kurma görevini vermesi gerekir.
Siyasi teamüllere göre mecliste en çok milletvekili bulunan Ak Parti’nin Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Cumhurbaşkanı tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilecek.
Ancak Cumhurbaşkanının böyle bir zorunluluğu yok.
Cumhurbaşkanının hükümeti kurma görevini Ak Parti Genel Başkanına vermesi teamülen yapılan bir uygulama. Cumhurbaşkanı eğer isterse hükümet kurma görevini görevi sıradan bir milletvekiline de verebilir.
Hükümet kurma görevi alan milletvekilini bekleyen iki ihtimal var.
Ya koalisyon ya da azınlık hükümeti…
Bu süreçte eğer hiçbir parti Ak Parti ile koalisyon kurmak istemezse Azınlık Hükümeti formülüne gidilecek.
Bu modele göre CHP, MHP veya HDP’den en az birisi Ak Parti hükümetine dışarıdan destek verecek ve hükümet kurulacak. Ancak azınlık hükümetini dışarıdan destekleyen parti istediği anda desteğini çekip hükümeti düşürebilir.
Koalisyon ya da Azınlık Hükümeti kurulamazsa Cumhurbaşkanı hükümet kurma görevini sırasıyla diğer partilere verecek.
45 günlük periyodlar sonrasında bu sürede hükümet kurulmazsa Türkiye erken seçime gidecek.
Tüm bunlar yaşanmadan, CHP’li okurlardan gelen ahret sorularını yanıtlamak, bu aceleciliğin peşine takılmak mümkün görünmüyor.
Lütfen kafamızı meşgul eden deli soruları bir süre daha erteleyelim.
Sürecin neler getireceğini bilmiyor olsak bile süreci bekleyelim…