RÖPORTAJ-MBŞB BAŞKANI OSMAN GÜRÜN’LE ALTYAPI YATIRIMLARI ÜZERİNE
31 Mart yerel seçimleriyle Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevine ikinci kez seçilen Osman Gürün, ikinci döneminde il genelinde altyapı yatırımlarına yöneldi. Bu dönem Bodrum, Fethiye, Milas gibi turizm yerleşkelerinin alt yapılarını tamamlamayı hedefleyen Başkan Gürün’e 2019-2024 yıllarını kapsayan yatırımlara ilişkin ne düşündüğünü, yatırımların hangi aşamada olduğunu sorduk. Bizi yakından takip edenler hatırlayacaktır. 17 Eylül 2020 tarihinde “Bodrum’un Altı” başlığı taşıyan köşe yazısını; “Bodrum’u sadece siyaset, ticaret gören kafanın, ötesinde Bodrum’un sadece üstü ile ilgilenen, yetinen tuzu kuru konformistlerin ‘Bodrum’un altına yapılanlar’ umurlarında olmayabilir. Bizim umurumuzda” tespitiyle bitirmiş, ikinci hizmet döneminde Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün’ün il genelinde özellikle altyapı yatırımlarına yönelmesinin dikkat çekici olduğunu vurgulamış, alt yapı yatırımlarına ilişkin bir röportaj hazırlığında olduğumuzu dip not olarak paylaşmıştık. Röportajı tamamladık. Bir önceki gün röportaja ilişkin sosyal medya üzerinden yaptığımız duyuruya yönelik olumlu/olumsuz birçok iletiler aldık, paylaşımlara da tanık olduk. Bunun üzerine sosyal medyada; “Bir duruma açıklık getirelim. Sosyal medya üzerinden tartışmak gibi bir tarzımız yok. Bir gazeteci olarak yeterli alana sahibiz. Röportaj, büyükşehir belediyesinin, dolayısıyla Osman Gürün’ün ikinci döneminde il genelinde altyapıya yönelik yatırımlara ilişkindir. Ötesinde alt yapıya yapılan yatırımları önemli bulmamızın sonucudur. Bilgilenme ve bilgilendirme dışında bir amacı yoktur” ifadelerinin yer aldığı bir paylaşım yaptık. Paylaşımı yineleyelim. Röportajı ‘Birileri beğensin, birileri röportajı fırsat bilsin, bizim üzerimizden eleştirsin’ niyetiyle yapmadık (!) bilgilenme ve bilgilendirme için yaptık. Biz sorduk, Osman Gürün yanıtladı…
NEJAT ALTINSOY
——————————————————————————————————
Sayın Başkan, anlaşılıyor ki büyükşehirdeki ikinci döneminizde özellikle turistik yerleşkelere yönelik alt yapıyı bitirmeyi hedeflediniz. Yapılanlardan bunu anlıyoruz. Bu yatırımların tamamı ilk dönemde yapılamaz mıydı? Neden yapamadınız? (Bodrum ve Fethiye örnekleri) Bir ortopedist hekim ve belediye başkanı olarak Muğla’nın altyapı röntgenine baktığınızda ne görüyorsunuz?
2014 yılında öncelikli olarak İl Özel İdaresi, İlçe ve belde belediyelerinden devralınan içme suyu ve atıksu sistemlerinin analizlerinin yapılması ile çalışmalara başlandı. Sorunuzda ifade edildiği üzere altyapının röntgenine 2014 yılından itibaren bakmaya başladık.  Bu analizler sonucu; devraldığımız yüksek miktarda borca ilaveten birçok mahallemizde günümüz teknolojisinden uzak sorunlu ve eksik bir altyapı devraldığımızı da net olarak belirlemiş olduk. Birçok kırsal mahallemizde içme suyu hizmetinin dahi sunulamadığını gördük. İlk dönemimizde bunların planlaması ve projelendirilmesi adına çalışmalara ivedilikle başlandı. Yüksek bütçeli yatırımların fonlanabilmesi için kredi arayışlarına başlandı. Dünya Bankası ile 2016 ve 2017 yıllarında iki ayrı sözleşmede toplam 83 Milyon Euro değerinde kredi temin ettik. Bu kredilere başvuru tarihimiz 5 Şubat 2015. 2019 yılından itibaren de yatırımlara başlandı. Malumunuz üzere yurtdışındaki kreditörlerden temin edilen özellikle çevre temalı yatırımların süreçleri ülkemize nispeten uzun oluyor. Bu nedenle geçmiş döneme yetişmedi. Özellikle turistik yerleşkeleri ön plana çıkartmamızdaki amaç ise, bu şehirlerimizdeki altyapı eksikliklerinin, özellikle çevre konusundaki eksikliklerin turizm sektörüne etkisinin fazla olması ve şehrimizin ülke, hatta dünya genelinde marka değerini ve şehrin imajını korumak şeklinde özetlenebilir. Geldiğimiz noktada Büyükşehir Belediyemiz kendisine devrolan borçları zamanında ödemekte ve özellikle Bodrum, Fethiye gibi altyapı eksikliği olan ilçelere sağladığı krediler ve öz kaynakları ile tarihlerinin en büyük altyapı yatırımlarını yapmaktadır.
Türk siyasetinde “Akıllı belediye başkanı toprağın altına yatırım yapmaz” diye bir deyim vardır. Bu tartışmalı deyimin aksine siz toprağın altına yatırım yapıyorsunuz. Üstelik bu yatırımlar büyük bütçeli yatırımlar. Sizi altyapıya yönlendiren, daha doğrusu sizi tetikleyen ne oldu?
Akıllı belediye başkanı yaşadığı ve hizmet ettiği şehri tanıyan, eksiklerini bilen, belirleyen ve çözüm üretebilen kişidir. İlk çağlardan günümüze modern şehirlerde altyapı sistemleri, kanalizasyon hizmetleri göze çarpmaktadır. Dünya güzeli bir coğrafya ve doğaya sahibiz. Bu güzelliğin herhangi bir kötü koku veya görüntüyle bozulmasını hiç kimse istemez. Bugüne kadar sizin de sorunuzdaki ifade ile altyapıya çok fazla dokunulmadan, günü kurtaran çözümlerle bugünlere gelinmiş. Seçim sonuçları veya oy oranlarına ya da bu hizmeti yaptıktan sonra alacağımız oya bakmadan önem ve aciliyet sırasına göre altyapı eksikliklerimizi belirledik ve hayata geçirdik. Burada bir önemli husus da turizmde söz sahibi ilçelerimizin yerleşik nüfusuna göre değil, yazlık nüfusuna göre yatırım yapmamız. Bodrum’un yerleşik nüfusu yaklaşık 175 bin kişi. Bodrum’a yaptığımız yatırımlarımız ise yazlık nüfusu olan yaklaşık 3-4 Milyon kişiye göre yapılıyor. Büyükşehir Belediye’mizin ve bakanlığımızla imzaladığımız bize 27 yıl geri ödemeli kredi gibi rahatlatan yatırımlarla Bodrum’un yüzde 91’i altyapıya kavuşmuş olacak. 2014 yılında Büyükşehir olduktan sonra devraldığımız tablo ve borçlarla bu yatırımların yapılması oldukça zor gözüküyordu. Bir çocuğun sınavını geçmek için gece gündüz çalışması gibi dersimize iyi çalıştık, çözüm yolları ürettik. Hiçbir zaman karamsar olmadık. Devrolan borçlar yüzünden en borçlu 4’üncü belediye olmamız bile bizi yıldıramadı. Muğla’nın alt ve üst yapıları için kolları sıvadık. 13 ilçe 569 mahallede 2 Bin 450 kilometre yol çalışması yaptık. Muğla’dan Kars’a 1650 kilometre mesafe olduğunu düşünürsek yaptığımız yollarla Türkiye’nin bir ucundan diğer ucuna yol çalışmasını tamamladık. Vatandaşlarımızı güvenli ve Muğla’ya yakışan yollarla bağladıktan sonra alt ve üst yapılara önem verdik. Ölüdeniz Arıtma Tesisi’ni bakanlığımızla yaparak vatandaşımızın hizmetine sunduk. Seydikemer Eşen Atıksu Arıtma Tesisi, meydan düzenlemeleri, köprüler, kavşaklar yaptık. Bölge Müzesi, Türkan Saylan Çağdaş Yaşam Merkezi, Katlı Otopark, Kent Meydanı, Ortaca Cem ve Kültür Evi, Turgutreis Yaşam Merkezi, Yatağan Yüzme Havuzu ve Spor Kompleksi, Menteşe Yağ Hali, Bodrum, Menteşe Otogarlarını şehrimize kazandırdık, kazandırıyoruz.
Şu anda il genelinde planlama ve kaynak aşaması tamamlanan hangi yerleşim birimlerinde altyapı yatırımları yapılıyor?
Hepsini değil ama yüksek bütçeli yatırımları sizlere ifade edebilirim. Bodrum İlçesi Akyarlar, Turgutreis, Gümüşlük, Koyunbaba, İslamhaneleri, Dereköy, Peksimet ve Geriş Erdemil mevkii kanalizasyon ve arıtma tesisini yapıyoruz. 160 Milyon TL yatırımla 160 kilometre kanalizasyon, ayrıca Bodrum’un en büyük ve modern arıtma tesisini 110 Milyon TL yatırımla Turgutreis’e yapıyoruz. 37 bin metreküp/gün kapasiteli atıksu arıtma tesisi olacak.
Fethiye İlçesi Ölüdeniz Mahallesi Hisarönü-Ovacık kanalizasyon şebekesi yapımlarına başlanıldı. 62 Milyon TL yatırımla 121 bin metre hat, 3 adet atık su terfi istasyonu, 3 Bin 841 adet parsel baca imalatı yapılacak.
Fethiye ilçemize ayrıca 54 Milyon TL yatırımla Fethiye Atıksu Arıtma Tesisinin 2’nci etabını yapıyoruz. 25 Bin Metreküp/Gün kapasiteli Atıksu Arıtma Tesisi’nin kapasitesini 50 Bin Metreküp/Gün kapasiteye çıkarıyoruz.
Milas Ören’e 81 Milyon TL yatırımla kanalizasyon hatları ve arıtma tesisi yapılacak.
30 mahallesi bulunan Ula’da 73 kilometre uzunluğunda ki kanalizasyon hattı 13 milyon liraya mal oldu. Ula’da kanalizasyon maliyetinin yüzde 50’si Muğla Büyükşehir Belediyesi, yüzde 50’si İller Bankası SUKAP (Su Kanalizasyon ve Alt Yapı Projeleri) hibesi tarafından karşılandı.
Kavaklıdere İlçesi Merkez Mahalleler,  11 bin metre kanalizasyon hattı, 4 bin 600 metre içme suyu hattı ve 800 parsel bağlantı işi yapılacak. Proje 10 milyon 967 bin 510 liraya mal olacak. (Yüzde 50’sini Muğla Büyükşehir Belediyesi yüzde 50’si İller Bankası SUKAP (Su Kanalizasyon ve Alt Yapı Projeleri) hibesi tarafından karşılanıyor.
Milas içme suyu arıtma tesisi ve bağlantı hatlarının yapımı büyük ölçüde tamamlandı. Çalışmalar devam ediyor. Datça İskele Mahallesi, Marmaris Adaköy, Bodrum Çırkan-Konacık Mahalleleri kanalizasyon şebekesi yapımına yakın tarihte başlayacağız. Bodrum Gümbet ve Gümüşlük Atıksu arıtma tesislerinin kapasite artışının yapılmasına dair ihale hazırlıkları devam ediyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığımızla yapılan protokol uyarınca da Bodrum Torba, Kızılağaç, Çiftlik Mahalleleri ile İçmeler mevkiinin kanalizasyon ihtiyacı giderilmiş olacak. Ayrıca, iki etap halinde toplam 37 Bin m³/gün kapasiteli bir atıksu arıtma tesisi içmeler atıksu arıtma tesisinin yerine yapılacak.
Bodrum örneğinden hareket edecek olursak 2014 yılında devraldığımızda yerleşik nüfusun yüzde 46’sına atıksu bertaraf hizmeti sunulurken, 2024 yılında yerleşik nüfusun yüzde 91’ine hizmet sunar hale gelmiş olacağız. Atıksu arıtma tesislerimizin kapasitesi ise turizm nüfusu da hesaplandığı için 700 Bin vatandaşımıza yeterli olacak bir düzeye gelmiş olacak. Bodrum’da sadece Gündoğan ve çevresi dışında altyapı sorunu çözülmüş olacak.
Devam eden ya da önümüzdeki süreçte yapılması planlanan altyapı yatırımları için ne kadar kaynak kullanıldı, (öz kaynak dahil) alt yapısını tamamlamış sorunsuz, ideal bir kent için ne kadar kaynak gerekiyor? Bölge bölge yapılan çalışmaların sona ereceği tarihler konusunda bilgi verir misiniz?
Tamamlanan, başlayan ve başlanacak olanlarla birlikte 2019-2024 döneminde altyapı için yapılacak toplam yatırımın yaklaşık 1 Milyar TL düzeylerinde olacağı hesaplanmaktadır. Toplamda ilimizin altyapısını, yüksek standartlı Avrupa’daki emsal şehirler seviyesine ulaştırabilmek için günümüz kurları üzerinden yapılan hesaplamada 7,5-8 Milyar TL arası bir yatırıma ihtiyacı olduğu tespit edildi. Dünya Bankası kredisi ile yaptığımız işlerin 2023 yılının 3’üncü çeyreğinde bitirilmesi planlanıyor. Ula Kanalizasyon işinde abone bağlantılarını yapmaya başladık. Yakın tarihte devreye almayı planlıyoruz.  Kavaklıdere Kanalizasyon işinin ise 2021 yılında tamamlanacağını öngörüyoruz. Yukarıda da ifade ettiğim üzere çok fazla yatırım ihtiyacı bulunması nedeniyle finansman temini çalışmalarımızın tamamlanmasını hedefliyoruz.
Altyapısı devam eden ilçe veya beldelerde yapılan yatırımlardan kaynaklanan çalışmalar kentin ve kentlinin günlük konforunu rahatsız ediyor, bazı tepkiler yükseliyor, bunu nasıl göğüslüyorsunuz? Bu konuda bir PR çalışması yapıyor musunuz? Bodrum’da başlayan alt yapı çalışmalarına çok tepki gelir diye bekleniyordu, ancak beklendiği gibi olmadı. Bu konuda Bodrum özelinde ya da yerel de toplumsal bir bilinç mi oluştu, Bodrum’da ne oldu?
Altyapı çalışmaları yaptığımız ilçelerde, özellikle ilk defa altyapı götürülen ilçelerimizde önce bir memnuniyet daha sonra da küçük serzenişler yaşanabiliyor. Altyapı ve kanalizasyon için kazdığımız ilçelerimizde tekrar aynı yerlerin altyapı için kazılmaması için diğer yatırımcı kuruluşlarımızla işbirliği yapıyoruz. Örneğin Ula’da altyapı çalışmalarımızın tamamlanmasının ardından yol, meydan, elektrik, doğalgaz ve Telekom ile birlikte büyük bir yatırımı başlattık. 30 Milyonluk bir yatırım yapıyoruz. Yatırımcı kuruluşlardan kaynaklanan ufak tefek aksaklıklar yaşanabiliyor. Bunları haklı tepkiler olarak alıyor, işlerin hızlandırılması için kurumlarımızla görüşüyoruz. Biraz sabırla tüm ilçelerimizin yaşam standartlarını yükseltmeye, vatandaşlarımıza hak ettiği en iyi hizmeti vermeye devam edeceğiz. Bu konuda Bodrum’u biraz daha ayrı tutmakta yarar var. Bodrum, yıllardır bu altyapı yatırımlarını bekliyor. Bodrum’da yaşayan hemşerilerimiz altyapı çalışmalarının cefasını çektikten sonra modern bir Bodrum’da sefasını süreceklerini gayet iyi biliyorlar. Bu hizmetleri hak ediyorlar. Tüm gecikmelere, pandemi dönemine rağmen elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz. PR çalışmaları olarak altyapı çalışmalarının yapıldığı mahalle ve mevkilerde esnafımızı ve vatandaşlarımızı bilgilendiriyor, çalışmalar hakkında bilgi veriyoruz. Sivil toplum kuruluşlarımız, ilçe belediyemiz, ilçe başkanlıklarımız olumlu, olumsuz herhangi bir durumda bizlerle irtibata geçiyor ve gerekli bilgilendirme toplantıları o mahallede yapılıyor.
Alt yapı çalışmalarının tamamlanması, bitirilmesiyle önümüzdeki yerel seçimlerde, eğer yeniden aday olursanız, size ve partinize oy kazandıracağını düşünüyor musunuz?
Sadece altyapı çalışmaları değil, aynı zamanda vatandaşa dokunan sağlık hizmetleri, üreticiye dokunan tarımsal hizmetler, gençlerimize dokunan kültür sanat projeleri gibi birçok hizmetin yerel yönetimler olarak bizlere, genel seçimlerde de partimize pozitif etkileri olacağını düşünüyorum. 1999’dan beri muhalefette olan bir partinin belediye başkanı olarak bunları söylüyorum. Kaynaklarımız kısıtlı olsa da o kaynakları en iyi şekilde kullanmak, yeni kaynaklar yaratarak vatandaşlarımıza hak ettiği hizmetleri verebilmek bizim vazifemiz. Bodrum’un yıllardır çözülemeyen altyapı sorununu çözmek bizim dönemimize denk gelmesi, bizleri gururlandırır ve mutlu eder. Bunun karşılığında vatandaşlarımızın belediyemizi, seçimde partimizi desteklemesi tamamen kendi takdirleridir. Muğlalı işini bilir.
Altyapı çalışmalarına yönelik büyükşehir duyurularında, görsel kaynaklarda sizin boy boy fotoğrafınızın bulunması eleştirili alıyor. Buna gerek olmadığı düşünülüyor. Duyurumluklara (tabela, yol levhası, afiş, poster, totem vs.) fotoğrafınızın konmasını siz mi istiyorsunuz? Zira sizi örnek alan birçok belediye başkanı da aynı yöntemi uyguluyor. Bu durumu nasıl karşılıyorsunuz?
Günümüzde tanıtım, sosyal medya, görsellik gelişen teknoloji ile ne kadar ulaşılabilir olsa da çalışmaların yapıldığı sahada durum hiç de öyle değil. Örneğin doğalgaz yüzünden kazılan yollar nedeni ile Büyükşehir Belediyesi Çağrı merkezimize gelen aramalar, ilçe belediyemize mi Büyükşehir Belediye’mize mi ait bu yollar? diye gelen arama ve şikâyetler. Bu nedenle gerek altyapı, gerekse yol çalışmalarında tanıtıcı görseller kullanıyoruz. Fotoğrafların kullanılmasına gelince, hizmetin kimden geldiği, yolların, altyapı çalışmasının hangi kurum ve belediyeden yapıldığının bilinmesi için kullanılıyor. Bu diğer şehirlerde de aynı şekilde uygulanıyor. Muğla 13 ilçesi 569 mahallesi bulunan ve 13 bin 247 kilometrekare gibi geniş bir yüzölçümüne sahip. Türkiye’nin metropol şehri İstanbul’un neredeyse 3 katı büyüklüğünde. Bir ucundan bir ucuna 4 saatte gidilebilen bir şehirden söz ediyoruz. Tüm vatandaşlarımıza ulaşmak, hangi hizmetin kimden geldiğini bilmeleri için bazen teşekkür, bazen de eleştirebilmeleri için görsel materyalleri kullanıyoruz.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde yaşayan vatandaşlarımızın yüzde 96’sı yerel yönetimlerden hizmet alıyor. Büyükşehir yasası ile yerelleşmenin önünü açan iktidarın 2019 seçimlerinden sonra aldığı, almaya çalıştığı kararların birçoğu tüm belediyeleri Ankara’dan yönetebilmekle alakalı. Oysa pandemi döneminde de görüldü ki yerel yönetimler çözüm üretme, hizmet götürme anlamında çok daha başarılı ve aktif. Vatandaşların belediyesine güvenmesi, merkezi hükümetin de yerelleşmenin önünü açması gerekiyor. Büyükşehirler, il, ilçe belediyeleri yönettikleri şehirler için kararlar alabilmeli, merkezi hükümet denetlemelidir. Altyapıdan yollara, sağlıktan tarıma, kültürden sanata hayatın her alanında belediyeler başarıyla vatandaşlara hizmet götürmekte, uyum içinde çalışmaktadırlar. Belediye hangi partiden olursa olsun tüm vatandaşlara en iyi hizmeti vermek için çalışmalıdır.
Teşekkürler…
Mabolla Kent Gazetesi Eylül 2020