İki Nokta Tespiti;
Türkiye’ye gelen kruvaziyer turistlerinin yüzde 30’unun durağı İstanbul. Bunu yüzde 25.7 ile Kuşadası ve yüzde 21.7 ile İzmir takip ediyor. Türsab raporunda yer alan bilgilere göre 2013 yılında Muğla kruvaziyer turizmde yüzde 8.14’lük oranı sahip. Kruvaziyer turizmle Bodrum’a 28 bin 546, Fethiye’ye bin 67, Göcek’e 252, Güllük’e 476, Marmaris’e 152 bin 685 kişi giriş yaptı.
Gelir düzeyi yüksek bir turizm kitlesi demek olan kruvaziyer turizm, Türkiye için de büyük önem taşıyor. Bunun için kuşkusuz ilk etapta gerekli olan şey liman sayısını artırmak. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Türkiye Turizm Stratejisi 2023 hedefinde yeni limanlar yer alıyor ancak bu planlamada Muğla ne yazık ki yok…
***
Kruvaziyer Turizmin başlangıcı 1831 yılı. İtalya’dan yola çıkıp İzmir’i de kapsayan Akdeniz turu kruvaziyer turizminin başlangıcı ve ilk seferi olarak kabul ediliyor.
Kruvaziyer turizm 1831’den 2013 yılı sonuna kadar dünya genelinde 20 milyon yolcuya ulaştı. Bu rakamın 2.2 milyonu Türkiye limanlarını ziyaret etti. Yani toplam kruvaziyer turistinin yaklaşık yüzde 11’i Türkiye’den geçti.
Türsab tarafından hazırlanan kruvaziyer turizmi raporuna göre; Dünya limanları yüzde 5’lik büyüme hedefleri ile yola devam ederken, dünya ortalaması üzerinde büyüme potansiyeli vaat eden Türkiye, ‘komşu’ya takılmış durumda. Türkiye’de bu yıl ve önümüzdeki 3 yıl boyunca beklenti kruvaziyer turizminde yüzde 2-3’lük bir büyüme yaşanması. Bundaki en önemli neden ise komşumuz Yunanistan’daki ekonomik kriz ve bununla beraber süre gelen grevler.
Türkiye’ye gelen kruvaziyer gemilerinin yüzde 40’a yakını Yunanistan’daki Pire Limanı’ndan hareket ediyor. Ülkedeki negatif gelişmeler direkt Türkiye’yi de etkiliyor. Pire Limanı’nda yaşanan olumsuzluklar nedeniyle rezervazyonlarını Batı Akdeniz’e kaydırma eğilimi gösteren dev kruvaziyer şirketlerin bu stratejisi Türkiye’nin bu alanda büyüme oranını da yarıya düşürmüş durumda.
TÜRSAB’ın ‘Kruvaziyer Turizmi Raporu’ 2003 yılından bu dünyada ve Türkiye’de bu segmentte yaşanan gelişmeleri gözler önüne sererken bundan sonra atılması gereken adımları da masaya yatırıyor.
36 MİLYAR DOLARLIK PAZAR
Yunanistan faktörüne rağmen kruvaziyer yolcuların Türk turizminde önemi giderek artıyor. 2003 yılında sadece 581 bin kruvaziyer yolcuyu ağırlayan sektör, 11 yılda yüzde 285 gibi büyük bir atışa imza atarak 2.2 milyon yolcuya ulaştı. Oysa aynı dönemde dünya kruvaziyer turisti sayısındaki artış yüzde 150’lerde kaldı. Yani Türkiye dünya genelinin 2 katına yakın bir büyümeye imza attı.
Kruvaziyer turisti, sağladığı gelir açısından da iştah kabarttı. Kruvaziyer turistinin 7 günlük bir seyahatte gemide harcadığı tutar ortalama bin 719 dolar. Yani kruvaziyer turizminin sadece gemiler açısından büyüklüğü 36 milyar dolara ulaşmış durumda. Bu rakama, kruvaziyer turistinin gemi dışında yaptığı harcamalar dahil değil. Kruvaziyer turisti normal bir turistin ortalama 3 katı kadar harcama yapıyor. Örneğin Türkiye’de normal bir turistin günlük ortalama harcaması 50-55 dolar seviyesindeyken, transit bir limanda kruvaziyer turisti için bu rakam 120 doları, ana limanlarda ise 150 doları geçiyor. Kruvaziyer tayfası da limanlarda günlük ortalama 70 dolar harcama yapıyor. Bu rakamlar baz alınarak yapılan hesaba göre, kruvaziyer turisti ve tayfasından Türkiye’de esnafa yaklaşık 400 milyon dolar para bırakıyor.
ULUSOY: YENİKAPI’YA BİLE LİMAN İSTİYORUZ
Yunanistan’ın yarattığı olumsuz etkiyi atmak ve Türkiye’nin kruvaziyer turizminde ‘başlangıç noktası’ olabilmesi için ‘daha çok limana ihtiyaç duyduğunu’ ifade eden Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Başaran Ulusoy, “İstanbul’a, İzmir’e, Kuşadası’na yeni limanlar lazım. Burada başı İstanbul’un yeni toplantı noktası haline getirilen Yenikapı çekmesi lazım” diyerek atılması gereken ilk adımın ‘liman’ olduğunun altını çiziyor. Kruvaziyer sektöründen Türkiye’nin kasasına yıllık olarak 400 milyon doların kaldığını ancak kendilerinin bunu asla yeterli görmediğini kaydeden Ulusoy, “Dünyada hızla gelişen ve bulunduğu ülkelerin ekonomik girdilerine önemli katkı yapan kruvaziyer turizmi sektöründen Türkiye’nin de taşıdığı turizm potansiyeline bağlı olarak gerektiği kadar faydalanması gerekiyor. Kıyı şeritlerimizde hayata geçirdiğimiz turistik tesis ve kongre merkezlerinin bu yolla dolmasına neden olan kruvaziyer limanlarının İstanbul başta olmak üzere birçok kentimizde bulunması biran önce faaliyete geçilmesini bekliyoruz” ifadelerini kullanıyor.
TÜRSAB’ın Kruvaziyer Raporu’ndan öne çıkan başlıklar şöyle:
•2013’te 2.2 milyon kruvaziyer turisti Türkiye’ye ziyaret ederken, bu rakam 2014’te 2.3 milyona çıkacak.
•Türkiye’nin önceki yıllarda yüzde 30’ları aşan oranlarda yakaladığı büyüme oranının bu yıl yüzde 2-3’lere takılı kalmasının başlıca nedeni Yunanistan’daki kriz ve grevlerin etkisi ile kruvaziyer şirketlerinin Batı Akdeniz turlarına yönelmesi.
•Dünyadaki tüm kruvaziyer turistlerinin yüzde 11’inin yolu Türkiye’den geçiyor.
•Bir kruvaziyer turistinin 7 günlük gemi harcaması ortalama bin 719 dolar.
•Türkiye’de günlük turist harcaması (konaklama ve ulaştırma hariç) ortalama 50 dolar, kruvaziyer turistinin limanlarda yaptığı günlük harcama ise ortalama 120-150 dolar.
•Türkiye’ye gelen turistlerin yüzde 30’unun durağı İstanbul oluyor. Onu Kuşadası ve İzmir izliyor.
•Dünya genelindeki 20.9 milyon kruvaziyer turistin yüzde 84’ü ABD’li.
•En çok tercih edilen rota yüzde 37.3 ile Karayipler ve Bahamalar. Türkiye’nin de içinde bulunduğu Akdeniz Bölgesi yüzde 19.1 ile ikinci sırada yer alıyor.
11 YILDA TÜRKİYE’YE GELEN KRUVAZİYER TURİSTİ %285 ARTTI:
Dünya ekonomisinde 2008-2009 krizinin yaralarını sarmasıyla birlikte yeniden büyümeye başlayan kruvaziyer turizminde Türkiye’nin de yükselişi sürüyor. Son 11 yıla bakıldığında sadece 2009 yılında gerileme yaşayan Türkiye’ye gelen kruvaziyer turisti sayısı 2013 yılında 2.2 milyonu geçerek, dünyadan aldığı pay yüzde 11’e çıktı. Son 10 yılda büyüme oranı yüzde 285 olarak gerçekleşti. Kesinleşen rezervasyonlar ve ön talepler dikkate alındığında Türkiye’ye gelen kruvaziyer turisti sayısının 2014 yılında da yüzde 2-3 seviyesinde artması ve 2.3 milyona çıkması bekleniyor.
KRUVAZİYER TURİZDE MUĞLA’NIN ORANI 8.14
Türkiye’ye gelen kruvaziyer turistlerinin yüzde 30’unun durağı İstanbul. Bunu yüzde 25.7 ile Kuşadası ve yüzde 21.7 ile İzmir takip ediyor. Türsab raporunda yer alan bilgilere göre 2013 yılında Muğla kruvaziyer turizmde yüzde 8.14’lük oranı sahip. Kruvaziyer turizmle Bodrum’a 28 bin 546, Fethiye’ye bin 67, Göcek’e 252, Güllük’e 476, Marmaris’e 152 bin 685 kişi giriş yaptı.
Gelir düzeyi yüksek bir turizm kitlesi demek olan kruvaziyer turizm, Türkiye için de büyük önem taşıyor. Bunun için kuşkusuz ilk etapta gerekli olan şey liman sayısını artırmak. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ‘Türkiye Turizm Stratejisi 2023 hedefinde yeni limanlar yer alıyor ancak bu planlamada Muğla ne yazık ki yok. Hemen yanımızda Antalya, Çeşme, Kuşadası kruvaziyer limanları programa alınmış olmasına karşın Muğla sahip olduğu değerlere rağmen bu programında dışında. Muğla’nın 6 milletvekiline, büyükşehir belediye başkanı ve 13 ilçe belediye başkanına, siyasi partilerin il başkanlarına, demokratik kitle örgütlerine, meslek odalarına, denizcilik sektörüne hatırlatılır.