‘DOMATESİ 1,5 LİRAYA MAL ET (!) 50-60 KURUŞTAN SAT’
Geçen hafta içerisinde yayınlanan haber şöyle:
“Türkiye’nin yaş sebze ve meyve üretiminde söz sahibi kentlerinden Muğla’da, güz domatesinin 50 ila 60 kuruştan satılması üreticileri üzdü. Ortaca Sebze ve Meyve Hali’nde 50 ila 60 kuruş arasında değer bulan domatesin üreticileri bu fiyatlarla zarar ettiklerini belirterek yetkililerden yardım istediler”…
Yetkiliden kim kast edildi?
Kimlere işaret edildi?
Bilmiyoruz (!)
Bildiğimiz bu ilk kez yaşanmıyor, kerelerce yaşanmasına karşın, üreticinin sesini duyan yok.
Tarımda alım garantisi uygulaması, bazı ürünler dışında ne yazık ki gerçekleşebilmiş değil.
Haberden de anlaşılacağı gibi domatesin hal’de 50 ila 60 kuruştan satılması üreticinin canını yakıyor.
Ortaca Ziraat Odası Başkanı Salim Çöllü, canı yanan üreticilerin sesi olmaya devam ediyor.
Çöllü’nün bu konudaki açıklamalarına geçmeden bir veriyi sizlerle paylaşalım.
İhracatçı firmalar iç ve dış piyasalara yönelik, raf ömrünün uzun olması nedeniyle güzlük ve baharlık domatesi tercih ediyor.
Bu kapsamda yaklaşık 80 bin ton domates alınıyor ve bunun 20-25 bin tonu bu bölgedeki üretimden karşılanıyor.
Bu, toplam ihracatın dörtte biri anlamına geliyor.
Peki, Sayın Çöllü ne diyor?
Fiyatların bu sene üreticiyi zor durumda bıraktığını, domatesin üretim maliyetinin 1 buçuk lira olduğunu hatırlatan Çöllü; “Domates maalesef bu sene bizi üzüyor, fiyatlar çok düşük. Alım çok zayıf. Çiftçi domatesi 1 buçuk liraya satarsa anca kurtarıyor. Şu anda 50-60 kuruş. Zararına çalışılıyor. Üretici bu sene zarar ederse önümüzdeki sene domates yapmayacak. Çiftçi yapmayınca büyükşehirlerimiz dâhil tüketicilerimiz domates bulamayacak. Bunlara çözüm bulunmasını talep ediyoruz” diyor.
Çözümü kim bulacak?
Üreticinin sesini duyan var mı?
Çöllü’nün açıklamasıyla devam edelim.
Çiftçinin ürün satabilme güvencesine sahip olmasının önemine dikkat çeken Çöllü, açıklamasını şöyle sürdürüyor: “Domatesin hal’de belli bir fiyatı olsun, satabilme güvencesi olsun. Hal’de çiftçiler traktörlerle dolanıyor. Acaba ‘10 kuruş daha fazlaya satabilir miyim?’ diye. Maliyeti 1 buçuk lira olan domatesi 50-60 kuruşa satmaya çalışıyorlar. Bu durum üreticiyi zarara uğratıyor. Bu sene yaptığı masrafı dahi alamayacak. Hem üreticiyi hem de tüketiciyi üzmeyecek yeni kararlar alınmasını bekliyoruz”…
Yeni kararları kim alacak?
Ziraatçıları ipine takan var mı?
Bir domates üreticisine de kulak verelim.
Domates üreticisi Halil Okka diyor ki; “Çiftçinin üretim yapabilmesi için desteklenmesi gerek. Domatesin maliyeti 1 buçuk lira ancak şu anda 50-60 kuruş. Çiftçiyle ilgilenen yok. Çiftçi bitik durumda, destek yok. Masraflarımız ağır. Fidan, gübre, ilaçlar çok pahalı. Her şeyin fiyatı yükseliyor. Domates düşüyor. Hal’de bekliyoruz”…
Bu süreçteki ihracatın yüzde 25’i bu topraklardan tedarik ediliyorsa, bir buçuk liraya mal ettiği domatesini traktöre yükleyip, kim bilir kaç Halil Okka (!) sebze meyve halinde tur atıp, bekliyor?
Varın siz düşünün.
“Domatesi 1 buçuk liraya mal eden ancak 50-60 kuruştan satan bir çiftçi, neden domates üretmeye devam etsin?” sorusuyla bitirelim.
***
© MKG 2019-Bu köşede yer alan içeriklerin sosyal medya üzerindeki paylaşımlarına yapılan yorumlarla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluk, yorum yapan kişilere aittir. Köşe yazısını yazdırmadan önce çevreye olan sorumluluğun hatırlanmasında fayda vardır.