“İYİ BİLMEZDİK”
Tartışmasız Datça Belediyesi sosyal medyayı en iyi kullanan belediyeler arasında üst sıralarda bulunuyor. Yakından takip ediyor, paylaşımları ilgiyle izliyoruz.
Datça Belediyesi 20 Nisan 2020 tarihinde Datça Knidos antik kentinde kazı çalışması yaparken tarihi eserleri tahrip ettiği gerekçesiyle kazıdan el çektirilen ve bazı tarihi eserleri kaçırdığı ileri sürülen ABD’li Arkeolog Iris Cornelia Love’un ölümü sonrası sosyal medya hesabından bir paylaşım yayınladı.
Mesaj söyle idi; “Knidos’u soyan, Afrodit heykelini bulacağım diye dinamitle taş taş üstünde bırakmayan Amerikalı Prof. Arkeolog Iris Cornelia Love, Corona’dan hayatını kaybetmiş. İyi bilmezdik”…
Mesajın yayınlanmasının ardından sosyal medyada tartışma yaşandı.
Bunun üzerine Datça Belediyesi yeni paylaşımında “iyi bilmezdik cümlesinin şık olmadığı eleştirisine katılıyor, affınızı istirham ediyoruz” ifadelerine yer verildi.
“İyi Bilmezdik” paylaşımına tepki gösterenler, bu tür bir tespit yapılmasını insani ve vicdani bulmamış ve bu nedenle tepki göstermiş olabilirler.
Bize göre; “İyi bilmezdik” paylaşımda bir sıkıntı yok.
Datça Belediyesi insanlık tarihinin ve medeniyetinin temelini oluşturan Anadolu’nun yağmalanmasına yönelik “İyi Bilmezdik” mesajında yerden göğe kadar haklı.
Bu mesaja eleştiri yapanlar, Anadolu’nun kadim tarihinden ve tarihsel mirasından bi haber olduklarını ortaya koymuş oldular.
Datça Belediyesi yağma ve talan tepkisini dile getirmeyip merhume Love için mevlit mi okutacaktı?
Elbette yağma ve talan tepkisini dile getirecekti, getirdi de.
Datça Belediyesi, taassup anlayışı ile hareket edenlerin tarihi gerçeklerden yoksun eleştirileri karşısında nezaket gösterip, mesajın şık olmadığını dile getirmiş olabilir.
Ancak bu nezaket yağma ve talan gerçeğini değiştirmez.
Bu memleketin entelektüelleri, aydınları meseleye böyle bakmayacaktır.
Kendi adımıza ifade etmek gerekirse; Biz de “İyi Bilmezdik”…
Datça denilen yer, Knidos’tur.
Antik dönemde Karya bölgesinin en önemli liman kentlerinden birisidir.
2 bin yıllık geçmişiyle antik dönemde 70 bin nüfusa sahip olan bir medeniyet ve kültür şehridir.
Ünlü matematikçi ve filozof Eudoxus’un, çıplak Afrodit Heykelini yapan Heykeltıraş Praxiteles’in, Skopas’in, Bryaxis’in, Mısır’daki İskender Feneri’nin mimarı Sostrates’in Knidos’ta yani Datça’da yaşaması tesadüf değildir.
Bugünün koşullarında gelişmiş metropoller de bile (!) biri 5 bin, diğeri 20 bin kişilik bir tiyatroya sahip olan kaç yerleşke sayabilirsiniz?
Datça’nın ne olduğunu görmek ve anlamak isteyenler Biritish Museum’a göz atmalıdır.
Anadolu yüz yıllarca batı medeniyeti tarafından talan edildi, yağmalandı.
İngiliz arkeolog Sir Charles Newton, Knidos’a 384 gün süren çalışmasını tamamlayarak 1857 yılında Knidos’dan ayrılırken, Knidos Aslanı ve Demeter Heykeli ile birlikte 212 sandık dolusu tarihi eseri İngiltere’ye götürdü.
Bu iki eser, Knidos Aslanı ve Knidos Demeter Heykeli ait olduğu Datça’da sergilenmek yerine British Museum’un duvarlarını süslüyor ve biz kendi mirasımızı uzaktan seyrediyoruz.
Tıpkı Bodrum’a ait olan Halikarnas Mozolesi ve Anadolu’dan yağmalanan binlerce eser gibi…
Datça’dan çalınan ve yıllardır aranan ancak bir türlü bulunamayan çıplak Afrodit Heykeli halen sırrını koruyor.
Bunun hesabını sormayalım mı?
Yağma ve talanın içinde yer alanlara ne diyecektik?
Tabi ki “İyi bilmezdik” diyeceğiz.
***
Kopyalanamaz, izinsiz kullanılamaz.
MKG/Nejat Altınsoy Nisan 2020